Buzgan, "Ülkenin politik olarak bu şeye maalesef yeterli cevabı olmadı" dedi. Buzgan, hedeflerinin 2 bin kişiye 1 aile hekimi olduğunu söyledi.

Balıkesir İl Sağlık Müdürlüğü tarafından, "Aile Hekimliği" paneli düzenlendi. Balıkesir Anadolu Lisesi konferans salonunda düzenlenen panele Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Doç. Dr. Turan Buzgan (panelist), Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdür Yardımcıları Dr. Bedrettin Uluat ve Dr. Halil Ekinci, İl Sağlık Müdürü Hasan Yılmaz, İl Sağlık Müdürü Yardımcısı Mustafa Yılmaz ile çok sayıda doktor ve sağlık personeli katıldı. Paneli yöneten müsteşar yardımcısı Doç. Dr. Turan Buzgan, Sağlık Bakanlığı'nda 2004 yılında göreve başladığını, aile hekimliğine geçiş ile ilgili tüm aşamalarda çalışmalarda bulunduklarını, müsteşar yardımcılığı ile birlikte son dönemde de aile hekimlik koordinatörü olarak da çalıştığını, dolayısıyla aile hekimliğinin başından sonuna kadar içinde bulunan bir kişi olduğunu anlattı. Sosyalizasyon uygulamasından söz eden Buzgan, sağlık ocağı uygulamasının ülkeye çok şeyler kazandırdığını belirtti. Doç. Dr. Turan Buzgan, şunları kaydetti;
"Sağlık ocağı uygulamasının özellikle anne çocuk sağlığı ve aşılama başta olmak üzere bir çok önemli katkıları oldu. Belki tam anlamıyla uygulanamadı, çünkü bazı zorlukları vardı. Ülkenin politik olarak bu şeye yeterli cevabı maalesef olmadı. İlk kurgulandığında da sosyalizasyona bağlı şeye baktığımızda sağlık ocağı hekimlerinin sözleşmeli çalışması öngörülmüş ama bir türlü hayata geçirilmemiş. Daha sonra yıllar içerisinde kentin nüfusunun artması ki şu anda aşağı yukarı dörtte üçümüz şehirlerde, kentlerde yaşıyor. Dörtte birimiz köylerde yaşıyor ve her geçen yıl yüzde bir, bir buçukluk tekrar kent nüfusunun artışında da bir trend var. İnsanların sağlık bilinci yavaş yavaş artmaya başlıyor. Bunun çeşitli faktörleri var, ortalama eğitim süremiz artıyor. İnsanların sağlık bilincine etki eden başka faktörler var. Çünkü dünya küçüldü, iletişim gücü var ve bireysel tercihlerde bu arada artıyor. İnsanlar seçmek istiyor, değiştirmek istiyor. Bazı şeyleri kendileri yapmak istiyor. Kendi sağlıkları üzerinde daha çok inisiyatif sahibi olmak istiyorlar. Dünyada ayrıca sağlığın teşviki, geliştirilmesi ile alakalı önemli bir trend var. Sigaranın sağlığın bozulmasında önemli bir faktör olduğu, fazla kilonun obezitenin önemli bir risk faktörü olduğu, hareketsiz yaşamın risk faktörü olduğu, hipertansiyonun kontrol altına alınması gerektiği gibi bir çok şey artık bütün bilim dünyasında kabul ediliyor. Tabi bunlarla alakalı şeyleri de değiştirmek kolay değil, insanlara sağlık bilinci kazandırırken sigara kötüdür, kilo almamak lazım, hareket etmek lazım dediğimizde kendimizin de bu işi yapması gerekiyor, uymamız gerekiyor. Önce bir farkındalık oluşturmak sonra davranış değişikliği geliştirmek tabi ki kolay değil. Bunun için yine en önemli araçlardan bir tanesi çeşitli promosyon çalışmaları başta olmak üzere yine hekimleri kendisi. Hekimler ulusal kampanyaların yanında kişilerle doğrudan ilgilenip onlara bu davranış değişikliği geliştirme konusunda önemli bir avantaj oluşturuyor. Çünkü ülkemizde hekimlerin ve sağlık personelinin çok önemli bir saygınlığı var. İnsanlarla bölge bazlı değil birey bazlı ilgilenmek gerekiyor. Sağlık ocağı uygulamasında bölge bazlı uygulama vardı. Bölge sorumluluğunu sağlık ocakları yapıyordu. Bireye bağlılıkta belirli bir nüfusa sorumlu tutmak gerekiyor. Aile hekimliği ve temel sosyalizasyonun temel farkı bu. Diğer bir farkı da hekim değiştirmeye ve seçmeye müsaade edilmesi. Performansa dönük şeylerde var, bütün bu uygulamalara geçilirken ilk etapta bazı konularla ilgili muhalefet de vardı. Hekimlerin ve sağlık personelinin tedirginliği vardı. Onu da hoş görmek lazım, normal bir şey. Kadroludan sözleşmeliye geçiyoruz tekrar istersek geri dönemez miyiz? Kaybedilmiş haklar ve ücretler nasıl olacak? Ama ilerleyen süreçte gördük ki 2010 sonunda tüm ülkede geçtik ve bunun sürdürülebilir olduğu anlaşıldı. Eskisine kıyasla özellikle başta hekimler olmak üzere onlara ayrı bir kimlik kazandırma fonksiyonu oldu. 2003'de yüzde 39 buçuk olan sağlık hizmetlerinden memnuniyet anketleri ki Türkiye İstatistik Kurumu bunu her yıl yapıyor. 2009 yılında yüzde 65'e çıkmıştı. Geçtiğimiz 2010 yılında ise bu yüzde 73'e çıktı ki halkın sağlık hizmetinden memnuniyetini gösteren bir şey bu. Çok memnun olanlar ile memnun olanları ölçüyor. Yüzde 17'si de idare eder diyor. Onları da kattığımızda bu yüzde 90'a çıkıyor. Bu çok önemli bir şey, bu kadar az sağlık personeli ile. Çünkü hekim ve hemşire açığımız oldukça fazla ülkemizde. Sağlık ocağı uygulamasında 5 bin 5 yüz kişiye bir hekim varken, çeşitli tasarruflarla onu 3 bin 500 kişiye düşürdük. Ama daha da aşağıya düşürmek gerekiyor. Çünkü hedefimiz 2 bin kişiye 1 aile hekimi olması. Bunu uygulayabilecek gücümüz şu anda yok. Çünkü maalesef hekim yok. Türkiye'de şu anda 115 bin civarında hekim var. Bunun sadece 35 bini pratisyen hekim yada aile hekimliği uzmanı yada halk sağlığı uzmanı. Yani birinci basamak hekimi dediğimiz hekim sayısı maalesef bu kadar. Geriye kalan 80 bin hekim ya uzman, ya asistan hekimler. Şu anda pratisyen hekimlerle beraber aile hekimliği uzmanı, halk sağlığı uzmanına ve acil tıp uzmanları gibi alanlara ülke olarak ihtiyacımız var, ama yok. Hemşirelere baktığımızda Avrupa ülkelerine kıyasla 4 kat daha az hemşiremiz var."

SAĞLIKTA GİDİŞAT İYİ
Müsteşar yardımcısı Doç. Dr. Turan Buzgan, genel anlamda sağlıktaki gidişatın iyi olduğunu bildirdi. Göstergelerin olumlu olduğunu belirten Buzgan, "Bütün sağlık göstergelerimize baktığımızda iyiye gidiş var. Bebek ölümlerine baktığımızda geçen yılı binde 10,1 ile kapatıyoruz. Geçen yıllara baktığımızda çok daha yüksekti hatta Dünya Sağlık Örgütü'nün bazı çalışmaları var. Bakıldığında ülkemiz bebek ölümlerini en fazla düşüren ülkeler arasında. Anne ölümlerine baktığımızda yüz binde 16 tane gittik. Tabi bunlar yeterli değil, daha fazla aşağıya düşürmemiz gerekiyor. Ama iyileşme trendi iyi bir şekilde devam ediyor. Ortalama yaşam süremizde de diğer ülkelerle aramızdaki fark 10 yılın üzerindeyken 7-8 yıla düşmüş durumda. Muhtemelen 2011 yılında 73'ün üzerine ortalama yaşam süresine sahip olacağız" diye konuştu.

Panelde Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdür Yardımcıları Bedrettin Uluat, "İnsan İlişkileri, İletişim ve Empati" ve Halil Ekinci de "Aile Hekimliği" konularında açıklamalarda bulunup bilgiler verdi. Panelin sonunda katılımcıların soruları da cevaplandırıldı. İl Sağlık Müdürü Hasan Yılmaz Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Doç. Dr. Turan Buzgan ve temel sağlık hizmetleri genel müdür yardımcılarına birer plaket verdi.

05.07.2011