Belediye Salih Tozan Toplantı ve Gösteri Merkezinde düzenlenen sempozyumun açılış töreni ve ilk oturumuna; Balıkesir Valisi Ahmet Turhan, Balıkesir Belediye Başkanı İsmail Ok, BAÜ Rektörü Prof. Dr. Mahir Alkan, Vali Yardımcısı Selda Dural, Balıkesir Cumhuriyet Başsavcısı Feridun Süzen, Karesi Kaymakamı Ahmet Erdoğdu, İş Bulma Kurumu İl Müdürü Nazım Balcı, Balıkesir Sanayici ve İşadamları Derneği (BASİAD) Başkanı İsa Tamer Çelik, yurt içi ve yurt dışından çok sayıda akademisyen ve öğrenciler katıldı. İlk defa düzenlenen ve 1.'si yapılan sempozyumun açılış bölümünde konuşan BAÜ Rektörü Prof. Dr. Mahir Alkan, sempozyumda verilen bilgilerin ve bildirilerin kitap olarak basılıp yayımlanacağını bildirdi. Rektör Alkan, şunları söyledi;

"Balıkesir Karesi Beyliğinden cumhuriyete kadar tarihimize değer katan çok kıymetli kişilerin yetiştiği bir yer olarak karşımıza çıkıyor. İlimiz; Umur Bey, Kaya Bey, İne Bey Zağnos Paşa gibi devlet adamları, Şeyh Lütfullah, Hasan Baba, Paşa Sultan gibi tasavvuf ehlini, Mehmet Birgivi Ali Şuuri Efendi, Hasan Basri Çantay gibi ilim adamlarını yetiştirmiş yada onların hizmet sahası olmuştur. Özellikle milli mücadelenin Batı Anadolu'da 

ehemmiyet sahası olması nedeniyle Balıkesir ayrı bir ehemmiyete sahip olduğunu bir kez daha göstermiştir. İzmir'in işgalinden sora başlayan süreçte Balıkesirliler Reddi İlhak Cemiyetini kurarak işgale karşı çıkmışlar, kongreler düzenleyip gazeteciler aracılığıyla işgale karşı seslerini duyurmaya çalışmışlardır. Bunların yetmediği yerde silahlı mücadeleye gitmekten de çekinmeyerek kahramanlık örneği ortaya koymuşlardır. Bizler üniversite olarak Balıkesir'in değerlerini biliyoruz ve bu değerlerin gündeme getirilmesi için gerekli araştırmaların yapılmasına öncülük etmekten de gurur duyuyoruz. Zira üniversitemizde görev yapan akademisyenlerimiz hemen her alanda Balıkesir'in sahip olduğu değerleri araştırmakta ve bilim dünyasına katılması yönünde büyük çaba sarfetmektedir. Uluslararası Balıkesir'e Değer Katan Sempozyumu bu amaç ve faaliyetlerden sadece bir tanesini oluşturmaktadır. Bu itibarla sempozyum Balıkesir'in kültür hayatına büyük katkı sağlayacaktır. 50'den fazla bilim insanı Balıkesir'e değer katan şahsiyetleri ele alacak, onların birçok yönünü ortaya koyacak ve oluşturulan bilgilerin, verilen bildirilerin kitap olarak basılacak olması da bu aşamada ayrı bir ehemmiyet taşımaktadır. Sempozyumun Balıkesir ve Balıkesirliler ile üniversitemiz ve ülkemiz için hayırlı olmasını temenni ediyor, sempozyumun gerçekleşmesinde emeği geçen Sayın Valimize, Sayın Belediye Başkanımıza ve sempozyuma katkı sağlayan sponsorlarımıza teşekkür ediyorum."

BAÜ Rektörünün ardından söz alan Balıkesir Belediye Başkanı İsmail Ok, sempozyumun önemli olduğunu belirterek üniversiteye teşekkür etti. Balıkesir'in her türlü zenginliği bağrında barındıran bir il olduğunu vurgulayan 

Başkan Ok, "Bizim buralarda, şu anda bu güzel mekanda, bu cennet vatanda yaşamamız bir tesadüf değildir" diyerek başta Atatürk lmak üzere tüm şehitlere şükran ve minnet borcumuz olduğunu söyledi. Belediye Başkanı İsmail Ok, "Balıkesir konum itibariyle stratejik açıdan da gerçekten son derece önemli bir noktada. Ege ve Marmara'nın yollarının kesiştiği, Ege ve Marmara Denizi'ne kıyısı olan Türkiye'de tek il, yer altı ve yer üstü zenginlikleriyle bağrında barındırmadığı bir maddi güzellik yok, manevi yönü zaten bahsedildi. Ama bunlara rağmen Balıkesir Türkiye'de ve Türk ekonomisinde hak ettiği yerde yok. İşte bu birlik ve beraberlik Balıkesir'deki tüm kurumlara arasında işbirliği var, bu da Balıkesir'in başta ekonomi olmak üzere tüm alanlarda lig atlamasında anlam ve değer katmaktadır. Bu yönüyle son derece şanslıyız. Balıkesir'e gelen tüm idareciler, yöneticiler hep var olanların üzerine bir şeyler katmaya çalışıyorlar. Bunların altını çizerek burada ifade etmekte sonsuz yarar görüyorum. Balıkesir'de yok yok, tarımından turizmine herşeye sahip. Öyleyse bu il daha üst liglerde yer almayı hak etmektedir. Bu sempozyumlar geçmişimizi daha yakından tanımak için çok yararlı. Balıkesir Türkiye'de 

adından çok daha söz ettiren, her yönüyle ülkeye değer katan bir il olacaktır. Balıkesir'in yetiştirdiği evlatlarI söz konusu vatan olduğunda hiçbir şeyi gözleri görmemektedir. O karanlık işgal günlerinde Alaca Mescit'te büyüklerimiz, dedelerimiz toplanmış Kurtuluş Savaşıyla ilgili çıkış yolu aramaktadırlar. Leblebici Raşit diye küçük bir esnaf, sıradan bir vatandaş, 'Beyler ne tartışıyorsunuz, kurtuluşun ucu namlunun ucundadır. Bu protestolarla olmaz, manda arayanlar Susurluk Çayına çıksın. Kurtuluş silahla olur, direnişle olur' diyerek ilk Kuvayi Milliye ateşinin yakılmasına vesile olmuştur" diye konuştu.

Başkan Ok, Balıkesir'de bu ve buna benzer etkinliklerde BASİAD'ın destek verdiğini görmekten mutlu olduklarını belirterek dernek başkanı İsa Tamer Çelik'e sponsorluğundan dolayı teşekkür etti.

VALİ TURHAN: "TARİHİMİZİ BİLMEDEN GELECEĞİMİZİ ŞEKİLLENDİRMENİN İMKANI YOKTUR"

Balıkesir Üniversitesi Uluslararası 1. Balıkesir'e Değer Katan Şahsiyetler Sempozyumu'nun açılış töreninde konuşan Vali Ahmet Turhan da yaptığı konuşma ile oturuma damga vurdu. Balıkesir'in Türk tarihinde kritik dönemlerde çok önemli rol aldığını, bunun son derece dikkat çekici bir tarihi ayrıntı olduğunu belirten Vali Turhan, "Tarihimizi bilmeden geleceğimizi şekillendirmenin imkanı yoktur" dedi.

Vali Ahmet Turhan sözlerini şöyle sürdürdü;

"Bu çalışma gerçekten çok önemli, bu önemli sempozyuma öncülük eden saygıdeğer rektörümüze ve hocalarımıza gönülden teşekkür ediyorum. Tarihimizi bilmeden geleceğimizi şekillendirmenin imkanı yoktur. 

Dikkat ederseniz Türk tarihinde Balıkesir çok kritik dönemlerde çok önemli rol oynamış. Osmanlı'nın kuruluşunda Karesi Beyliğinin dahil olması belki Osmanlı medeniyetinin oluşmasına vesile olmuş. Bir sonraki aşamada; Mesela Çanakkale Savaşlarında en çok şehidi Balıkesir halkı vermiş. Koca Seyit'i Balıkesir yetiştirmiş, bu çok önemli bir husus. Yine Türk tarihinin dönüm noktalarından Türk milletinin tam yok edilmeye başladığı bir anda Kuvayi Milliye Hareketi yine Balıkesir'de başlamıştır. Milletleri millet yapan, yücelten şahsiyetler var; Bunlar kimi zaman bir devlet adamı, kimi zaman bir asker, kimi zaman sanatçı, edebiyatçı, kimi zaman tasavvuf ehli. Bunları unutmamamız gerekiyor, gelecek nesillerin de çok iyi bilmesi gerekiyor. Balıkesir gerçekten güzel bir şehir, Balıkesir'de yaşamak bence bir şans, Balıkesir'de Balıkesirlilere hizmet etmek bizler için de hem bir şans hem bir onur. İnşallah 2023 vizyonu da benim şahsi kanaatim yine Türk tarihinde önemli noktalardan biri olacak. Bir düşünür ifadesinde, 'Anadolu toprakları çok değerli, fakir bir milleti yaşatmazlar öyleyse zengin olmak zorundayız' diyor. Bu kapsamda da belki ihracatı 500 milyar dolara çıkarması, kişi başına gayrisafi milli hasılanın 30 bin dolara çıkarılması gelecekte bu milletin dünya tarihinde uluslararası arenada oynayacağı rol ile ilgili. Öyleyse mevcut değerlerimizi iyi bilir, doğru planlama, kullanma hususunda çalışmayı hep beraber yapmalıyız. Balıkesir olarak bir şansımız var; Üniversitesi, idaresiyle, siyasetçisi ve sivil toplum örgütleriyle çok rahat bir araya gelebiliyoruz. Balıkesir'i bu zamana kadar doğru değerlendirememişiz. Türkiye'yi besleyen şehir diyoruz, ancak hep mütevazi olmuşuz, sesimiz çıkmamış, doğru tanıtamamışız. Önümüzdeki süreçlere Balıkesir özellikle İstanbul-İzmir otobanı ve Trakya'da istanbul ve İzmit'in sanayisinin bölgemize kaymasıyla ciddi değişiklikler gösterecek. Eğer biz bu değişimi planlamaz isek olduğuyla katlanmak zorunda olacağız. Bu çok büyük bir risk, yaşanmaz bir şehir söz konusu olabilir. Öyleyse tüm sorumluluk sahibi kişi ve kuruluşlarla bir araya gelip bu şehrin doğru bir planlamasını yapmamız lazım. Bunda da yine üniversitemize, bilim adamlarımıza ve sevgili gençlerimize önemli rol düşüyor. İnşallah Balıkesir önümüzdeki süreçte çok daha yaşanabilir ve müreffeh bir şehir olacak."

"GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BALIKESİR"İ ANLATTILAR

BAÜ'nün uluslarrası sempozyumunun ilk bölümü de açılış töreninde gerçekleşti. "Geçmişten Günümüze Balıkesir" başlıklı açılış oturumu; Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mücteba İlgürel ve Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Çetin Varlık konuşmacı olarak yer aldılar. Oturumu BAÜ Necatibey Eğitim Fakültesi (NEF) Dekanı Prof. Dr. Bülent Özdemir yönetti. Nef Dekanı Prof. Dr. Bülent Özdemir, "Bazen mekanlar insanlara bazen insanlar mekanlara değer katar. Bu ikili ilişki tarih boyunca her zaman varlığını devam ettirmiştir. Biz de bu sempozyumda Balıkesir'i Balıkesir'e değer katanlarla anmak istedik. Tarih alanında biraz eksiğimiz olan biyografi çalışmaları var, gerçekten zor bir çalışma. Belki bu sempozyum adıyla bu alanda bir açılım getirecektir" dedi.

 

PROF. DR. VARLIK: "OSMANLI DEVLETİ KARESİ BEYLİĞİ İLE BÜYÜK GÜCE KAVUŞTU"

Özdemir'in özgeçmişlerini okuduğu konuşmacılardan Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Çetin Varlık, bir Balıkesirli olarak Balıkesir'de ilk defa düzenlenen böyle bir sempozyumda açılış bildirisi sunmanın kendisi için bir şeref olduğunu belirtti. Balıkesir'in tarihteki adıyla Karesi Beyliğinin Osmanlı Devletine büyük güç kattığını anlatan Prof. Dr. Mustafa Çetin Varlık, Kara Harp Okulu öğrencisiyken darbe teşebbüsü nedeniyle askeri okuldan ayrılışını da dinleyicilerle paylaştı. Prof. Dr. Varlık, "Ben 1963 yılında Kara Harp Okulu'nda öğrenciyken komutanımız Talat Aydemir'in bir darbe ve plan teşebbüsü neticesinde Harp Okulundan ayrılmış Fen Lisesi statüsünde bir okulda okuduğum halde sosyal bilimlere ilgim dolayısıyla aynı yıl İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümüne öğrenci oldum ve bunun üzerinden tam 50 yıl geçti. Mücteba bey benim tam 50 yıllık hocamdır, kendisiyle Marmara Üniversitesinde 27 yıl birlikte görev yaptık" dedi.

Balıkesir'in tarihini anlatan Prof. Dr. Mustafa Çetin Varlık şunları söyledi;

"15 Mayıs 1919'da Yunanlıların İzmir'e ayak basmasının ertesinde Balıkesir'de Alaca Mescit'te Balıkesir'in ileri gelenleri ve halkının toplanarak Yunanlıların İzmir'e ayak basmasını silahlı mücadele kararı ile ortaya koyan o değerli kahraman şahsiyetleri saygı ve rahmetle anıyorum. Balıkesir'in adının; Roma imparatoru Hadrianus'un inşa ettirdiği şato olan Paleo Kastro'dan (eski hisar) geldiği, Balıkesir'in bu sözcüğün bozulmuş şekli olduğu kabul görmektedir. Bizans döneminde kullanılan Balık Hisar yani eski hisara benzetmek amacıyla tarif edilmiş olabileceği anlaşılmaktadır. Balıkesir adının Balık Hisar isminden geldiğini ifade eden kaynaklar olduğu gibi Balık sözcüğünün eski Türklerde şehir anlamına geldiğini ve bunun da Hisar Şehri olduğunu söyleyenler de vardır. Böylece şehrin adının Balıkesir şeklinde türetilmiş olduğu kabul görmektedir. Osmanlı Devleti Karesi Beyliğinin katılmasıyla büyük güce kavuşmuştur. Çünkü bu beylik denizcilik alanında büyük bir birikime sahiptir. Karesi beyliğinin ileri gelen komutanlarından Evranos bey, Hacı İlbey, Ece Halil ve Gazi Fazıl beylerin askeri bilgi ve tecrübelerinden istifade etmişlerdir. Osmanlılara geçtikten sonra merkezi Balıkesir olmak üzere Karesi Sancağı kurulmuştur. 1393'te Anadolu Beyler Beyliği kurulunca buraya bağlanmıştır. Cumhuriyet döneminde Ankara'nın başşehir olmasının ben o günün şartlarında bir tesadüf olduğuna inanmıyorum, bir tarihçi olarak. İlk Rumeli Beyler Beyliği, ikincisi Ankara'nın merkezi olduğu Anadolu Beyler Beyliği, 1451'de Kütahya Anadolu Beyler Beyliğinin merkezi oldu, 19. yüzyılda Beyler Beyliği teşkilatının değişim sürecine kadar bu devam etmiştir. Balıkesir'in de içinde bulunduğu (Karesi Sancağı) 17 sancaklı Anadolu Beyler Beyliği protokol ve teşrifatta Rumeli Beyler Beyliğinden sonra ikinci özelliğini devam ettirmiştir, yani 17. yüzyılın başlarında yaklaşık 30 beyler beyliği olduğu düşünülürse Balıkesir'in Osmanlı İmparatorluğu içerisinde böyle bir konumu da vardır."

Sempozyum açılış oturumunun ardından öğleden sonra Balıkesir Üniversitesi'nin Çağış Yerleşkesindeki kampüste devam eti. Sempozyum iki gün sürecek.

07.11.2013

ahmet turhanismail okmahir alkanselda suralferidun süzenahmet erdoğdunazım balcıisa tamer çelik