Balıkesir Üniversitesi Tıp Fakültesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Betül Gözel Ulusal, yüzük yaralanmalarının ayrı bir yaralanma çeşidi olduğunu, basit bir ihmalin parmak kaybına yol açacağını söyledi. Ulusal, "Yüzük yaralanmaları ayrı bir yaralanma çeşidi. Parmak denilince üzerindeki cilt, altındaki tendon sinir, kas yapılar, kemikler, aslında hepsinden bahsediyoruz. Basit bir yüzük yaralanmasında çepeçevre sadece ciltte bir kesi oluşabileceği gibi, alttaki tendon, kas yapıları olmak üzere parmak tamamen kopabilir veya kesiyle beraber dolaşım bozukluğu olabilir. Avülsiyon, vücutta bir bölgeyi kopartarak zorla yerinden sökmek demektir. Yüzük takmış kişiler makine başında çalışırken hızlı dönen motorun yüzüğe takılması neticesinde çektiğinde basit bir yaralanma olabileceği gibi şiddetli yaralanmalarda alttaki kemik de etkilenebilir, parmağın tümünü etkiler. İki taraftan parmağı besleyen damar çıkar iki taraflı atar damar hasar görmüşse hasarlı damar ameliyat edilmedikçe başarısız olur. Kopma yaralanmalarında parmağın bulunduğu yerden direk ampute edilmesi tavsiye edilen tedavi çeşididir"dedi.

"YÜZÜK DEYİP GEÇMEYİN"

Yüzük yaralanmalarıyla çok farklı şekillerde karşılaşılabileceğini belirten Doç. Dr. Ulusal, bu vakalara müdahale edecek sağlık personelinin bilinçli olması gerektiğini, doğru müdahalenin şart olduğunu söyledi. Bu tür bir kazada veya başka bir şekilde kopan parmağın saklama şartlarının çok büyük önem taşıdığını vurgulayan Ulusal, kopan parmağın asla suya konulmamasını gerektiğini belirtti. "Yüzük deyip geçmemek gerekir" diyen Doç. Dr. Betül Gözel Ulusal şunları söyledi:

"Minibüs veya diğer araçlara binerken veya inerken, yüksek bir yerden atlama veya düşme sırasında yüzüğün takılması bu hasarlara yol açar. Çalışırken yüzüğü çıkarmakta fayda var. Parmağın eski fonksiyonuna dönüşmesi zorlaşıyor. Yüzüğün keskin kenarları parmağı sıyırarak koparmaya kadar götürebiliyor. Damarlar etkilendiğinde dolaşım bozukluğu olabilir. Özellikle kesici kenarlı alyanslar kazalarda etkili oluyor. Yüzüğün parmakta bol olması güce maruz kalınca biraz daha serbest kalmasına sebep olabilir. Yüzük ne kadar dar ve keskin kenarlı ise risk o kadar yüksek. Başlangıçta basit gibi görünebilir, bazen yüzük kurtulur derinin altında bir yerlere saklanır. Basit bir kesi gibi durur parmakta ama mutlaka bu hastaların uygun bir sağlık kuruluşunda muayene olmalarında fayda vardır. Kalan parça ve uç kısmındaki bölgenin grafisinin de çekilmesi gerekir. Tercihen el cerrahı tarafından eğer endikasyonu varsa mikro cerrahi tekniklerle onarımı gerekir. Onarımı yapılamayacak kadar ağır yaralanma ise parmağın uygun düzeyden kesilmesi gereken durumlar vardır. Özellikle el cerrahlarının olduğu kurumlarda değerlendirme ihtiyacı var. Parmak kopmuş ise saklama şartları çok önemli. Parmağı direkt suya atabiliyorlar, kopan parçayı suda taşıyabiliyorlar. Bu oldukça sağlıksız bir taşıma koşulu. Serumla ıslatılmış bir gaz bezinin içine yerleştirip su geçirmeyecek bir lateks eldivenin içine koyup daha sonra kuru buz üzerinde taşınarak en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılması gerekiyor. Değerlendirme yapıldıktan sonra en uygun tedavi şekli hasta ile paylaşılır. Aslında parmakta kas içeriğinin olmaması bir şans. Basit kesi gibi görünen bir yüzük yaralanmasının ardında kolaylıkla bir sinir, arter ya da toplardamar yaralanması bulunabilir. Bu iki taraflı ise parmakta komple bir kuruma, kangrene gitme söz konusu olabilir. Bunun değerlendirmesi yapılmalı ve süre kaybetmeden uygun bir sağlık kuruluşuna sevk edilmelidir. Yüzük deyip geçmemek gerekir. Sağlık kuruluşlarındaki müdahale ve değerlendirme iyi yapılmalı. Doğru müdahale ile uygun yönlendirme yapılmalı. Parmak kaybı ile sonuçlanabilecek kadar ağır yaralanmalara yol açabilen bir yaralanma türü. Ellerinizle çalışıyor iseniz makine varsa, yüksekte çalışıyor ve toplu taşıma araçlarına biniyorsanız yüzüklü elinize daha bir özen göstermenizde fayda var. Yüzük ne kadar dar ise parmaktan kurtulma şansı o kadar az."

Öte yandan, yüzük satan gümüşçü İsmail İçöz de yüzük yaralanması vakalarına zaman zaman şahit olduğunu söyledi. Yüzük kullanırken özellikle eski Osmanlı döneminde kadın yüzüklerinin altlarının kesik olduğunu, bir kaza anında bu yüzüklerin parmakta bir tehlike oluşturmadığını ancak bugün bütün yüzüklerin kazalarda ağır sonuçlar doğurduğunu ifade etti. Rahat, parmağa kolaylıkla takılıp çıkarılabilen yüzüklerin tercih edilmesi gerektiğini belirten gümüşçü İsmail İçöz, "Müşterilerden gelen oluyor, parmağına sıkışmış, hatta kırılma noktasına gelenler oldu. Pazarcılarda çok oluyor, kasa taşırken takılıp sıkışıyor. Merdivenlerde olabiliyor. Bu tür kazaları her zaman için yaşayabilirsiniz. Parmağınızdaki yüzük biraz sıkıysa parmağınızı dahi koparabilirsiniz. Takacağınız yüzük rahat olmalı" diye konuştu.

23.10.2013